Ronald Maynardous, analist politik dhe studiuesi kryesor në ELIAMEP, shpjegon pse ai nuk i frikësohet një përshkallëzimi ushtarak me Turqinë në të ardhmen e afërt.
Marrëdhëniet greko-turke kanë qenë plot tension kohët e fundit, me retorikën luftarake të Ankarasë që po përshkallëzohet dita-ditës, me Rexhep Tajip Erdogan që kërcënon Athinën se ushtria turke mund “të vijë papritur brenda natës”.
Por sa ka gjasa që Turqia të veprojë ndaj kërcënimeve të saj kundër Greqisë?
Shkrimi i plotë:
Ronald Maynardous , analist politik dhe komentator dhe studiues kryesor i ELIAMEP, e konsideron mjaft të pamundur mundësinë e një përshkallëzimi ushtarak me Turqinë në të ardhmen e afërt.
“Pak nga pak kalendari politik po mbushet. Tani që dihet se kur do të mbahen zgjedhjet në Turqi, shumë shpejt do të shpallet zyrtarisht edhe data e zgjedhjeve në Greqi. Fakti që mes dy datave është krijuar një lidhje politike dëshmon natyrën e veçantë të marrëdhënieve dypalëshe sot.
Sipas sondazheve të opinionit, votuesit grekë si votuesit në Turqi janë kryesisht të shqetësuar për çmimet e larta dhe për të ardhmen ekonomike. Në të njëjtën kohë, pothuajse nuk kalon një ditë pa kanalet televizive që flasin për retorikën luftarake të Turqisë dhe kërcënimet se ushtria turke mund të vijë papritur brenda natës. Në këtë kontekst, kuptoj shqetësimet e shumë bashkëqytetarëve tanë. Megjithatë, nuk e ndaj frikën se një përshkallëzim ushtarak me Turqinë është i afërt në të ardhmen e afërt. Në këtë rast ndaj mendimin e kryeministrit grek, i cili ka deklaruar vazhdimisht publikisht se nuk do të ketë asnjë “episod të nxehtë” me shtetin fqinj. Fillimisht në Aleksandropoli dhe pak më vonë para një auditori ndërkombëtar në Forumin Ekonomik të Davosit. Optimizmi i zotit Mitsotakis bazohet në besimin në fuqinë frenuese të përmirësimit politik-diplomatik dhe ushtarak të Greqisë në vitet e fundit. Fuqia e re, e cila u fitua ndër të tjera duke investuar miliarda në sistemet moderne të armëve, ka një efekt parandalues për çdo sulmues të mundshëm. Kësaj i shtohen aleancat e rinovuara me Francën dhe SHBA-në, të cilat plotësohen nga bashkëpunimi ushtarak me Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Izraelin, shkruan Prototema.
Sfondi i fortë diplomatik
Edhe nëse kjo nuk thuhet shpesh publikisht, të gjitha këto partneritete synojnë forcimin e Greqisë në rast të një konfrontimi me Turqinë. Fokusi i “mburojës” së sigurisë greke mbetet Bashkimi Evropian dhe NATO . Të dyja organizatat po përpiqen në mënyrën e tyre të parandalojnë një përshkallëzim midis Greqisë dhe Turqisë. Ka shqetësime në kryeqytetet perëndimore se një krizë mund të lindë papritur në prag të zgjedhjeve turke. Një skenar i përmendur shpesh është se Erdogan mund të nisë një sulm në një ishull grek për të mobilizuar votuesit e tyre. Në sfond, diplomatët perëndimorë po punojnë për të mbajtur të hapur kanalin e komunikimit midis Athinës dhe Ankarasë me synimin për të parandaluar një përshkallëzim të tillë. Në këtë kategori përfshihet edhe nisma gjermane që solli në tryezën e bisedimeve në fund të dhjetorit në Bruksel drejtorin e zyrës diplomatike të kryeministrit grek dhe përfaqësuesin e presidentit turk. Gjithashtu në kryeqytetin belg dhe në margjinat e një konference të NATO-s, ministrat e mbrojtjes të Greqisë dhe Turqisë pritet të takohen në mes të shkurtit. Është një shenjë e mirë që, sipas burimeve diplomatike, të dyja palët janë të interesuara për këtë takim. Kur Sekretari Amerikan i Shtetit Anthony Blinken të vijë në Athinë dhe në Ankara disa ditë më vonë, mesazhi i tij do të jetë i qartë: Uashingtoni do të bëjë gjithçka për të parandaluar një konflikt ushtarak midis dy aleatëve.
Pesimistët pretendojnë se Erdogan është i aftë për çdo gjë. Shqetësimet nuk janë pa bazë, siç e dëshmon historia e operacioneve ushtarake turke në Siri. Sot Ankaraja ka shumë fronte të hapura. Ai ka shumë pak gjasa të zgjedhë Greqinë, kundërshtarin më të vështirë nga pikëpamja politike dhe ushtarake: “Nëse Erdogani është aq i arsyeshëm sa mendoj unë, nuk ka kuptim të bëjmë një operacion ushtarak kundër Greqisë deri në zgjedhje. Ka armiq më të lehtë, p.sh. Siria”, thotë Mustafa Aydin në një intervistë për një gazetë greke, një profesor në Universitetin Kadir Has të Stambollit dhe një nga analistët kryesorë të politikës së jashtme të Erdoganit. Siria është në çdo rast një objektiv më i lehtë, siç e kanë treguar edhe operacionet ushtarake të viteve të fundit. Një luftë e mundshme në Turqinë lindore do të largonte vëmendjen nga Greqia dhe kështu mund të çonte në një de-përshkallëzimin e marrëdhënieve greko-turke. Megjithatë, fundi i tensioneve nuk duket së shpejti. Një fazë e re në marrëdhëniet greko-turke mund të pritet më së shpejti pas zgjedhjeve në Turqi me ose pa Erdogan.
Kush sundon në Turqi ka rëndësi dytësore këtu”.
